previousnext


11
Facsimile

I. Madrigalia.

Die Μadrigalia, wie auch nechstfolgende, als Dialogi, Stanza, Sestini, Sonetti, Canzoni, Canzonette, haben ihren Namen nicht von der Melodey des Gesanges, sondern à textu et versibus.


12
Facsimile

Dann Madrigale ist ein Nomen Poematis, und nicht Cantionis, welcher Text meistentheils aus dem Francisco Petrarcha, Bocatio, Petro Bembo, und Dante, genommen seyn.

Es lest sich aber ansehen, als könne Madrigale derivirt werden 1. Quasi madre della gala, mater de sententia. Wann diese Poeten einen gantzen sensum in 8, 9, oder 10 Versen oder ryhen nicht mehr noch weniger begreiffen. Denselben Text nimpt ein Componist bißweilen zu einem theil alleine, bißweilen macht er auch zween theil daraus, Wie in Marentii und anderer Composition genugsam zu ersehen. Do aber geistliche in so viel reymen oder reyhen geschrieben, und vom Componisten zur Harmoni gesetzet werden, so nennet was es Madrigalia Spiritualia.

2. Quasi Madre della gaia, oder uff Frantzösisch gay, quod est laetitæ, lætus, oder auch Madre galante, hoc est, venustus, lepidus, bellus, elegans, quasi mater alacritatis vel lætitiæ, Als lustige weltliche Lieder, weil sie etwas anmutiger, frischer und frölicher, weder die Moteten Lauten.

3. Quasi Mandri-gale, hoc est, Carmen pastorale, dictum à Mandra, videlicet à gregibus ovium, quod ejusmodi rustica carmina inter pascendum canerent. Allermassen noch heutiges tages die Hirtten und Schäfer mit der Sackpfeiffen ihren Schäfflein vorzupfeiffen pflegen. Mandriale enim et Mandrian vocatur Pastor seu custosovium.

Exemplum ex Francesco Petrarcha.

Madrigolo 2.

Peroh' al viso d'amor portana insegna.
Mosso una pellegrina il mio cor vano,
Ch'ogni altra mi parea d'honor men degna
E lei sequento sic per l'herbe verti
Udi dir l'alta voce di lontano:
Ahi quanti paßi per la serva perdi:
Allor mi strinsi a l'ombra d'un bel faggio
Tutto pensosa, e rimirando intorno
Vidi assai periglioso il mio viaggio
E torna' indietro quasi a mezo il giorno.

previousnext