previousnext


35
Facsimile

Das VI. Capitel.
De synopticâ Modorum cognitione.
Wie man gleichsam in einer Tabel, weß Modi oder Toni ein jeder Gesang sey, gar leichtlich erkennen könne.

De Modis paucula, quæ fortè in multorum libris non obvia sunt cuivis adjecissem, verùm quia in Quarto Tomo, Deo volente, de his aliquid dicendi occasio sese offeret, et plurimi præclarissimi viri in Italica et Latina lingua, inter quos etiam Sethus Calvisius, Doctrinam Modorum, et cur à clave Cantus incipiant, luculentissimè tradiderunt, lectorem Musicum illuc remitto.


36
Facsimile

Vor die einfältigen aber, will ich ein Tabellam hieher setzen, daraus sie gar leicht im Baß und Discant, und darnach auch im Alt und Tenor (dieweil der Alt dem Baß, der Tenor aber dem Discant allermassen gleich ist, ohne, daß sie in der Octav von einander stehen) erkennen und wissen können, ad quem Modum vel Tonum ein jeder Gesang, sο wοl durus und regularis, als mollis und transpositus zu referiren sey.

           
Series Modorum juxta vulgatam opinionem.   Series Modorum juxta Italorum opinionem.  

image

Dorius.
 
Regulare Systema.  
Transpositum Systema.  

image

Hypodorius.
 

37
Facsimile

       

image

Phrygius.
 

image

Vel in Octavam inferiorem ponatur, hoc modo.
 

image

a) Hypophrygius. b) Vel in Octavam inferiore ponatur, hoc modo.
 

38
Facsimile

       

image

Lydius.
 

image

Hypolydius.
 

image

Mixolydius.
 

39
Facsimile

       

image

HypoMixolydius.
 
10 

image

Aeolius
.  
11 
10 

image

HypoAeolius.
 
12 

40
Facsimile

     
11 

image

Ionicus.
 
12 

image

HypoIonicus.
 

image

Schematismus Dorii et Hypodorii regularis.

41
Facsimile


image

Schematismus Dorii et Hypodorii transpositi.

image

Schematismus Phrygii et Hypophrygii reguralis.

image

Schematismus Phrygii et Hypophrygii transpositi.

42
Facsimile


image

Schematismus Lydii et Hypolydii regularis.

image

Schematismus Lydii et Hypolydii transpositi.

43
Facsimile


image

Schematismus Mixolydii et Hypolydii regularis.

image

Schematismus Mixolydii et Hypophrygii transpositi.

44
Facsimile


image

Schematismus Æolii et Hypoæolii regularis.

image

Schematismus Æolii et Hypoaeoli transpositi.

45
Facsimile


image

Schematismus Ionici et Hypoionici regularis.

image

Schematismus Ionici et Hypoionici transpositi.

46
Facsimile

Vor einen Organisten, der zur Teutschen Tabulatur gewohnet, und sich in die Noten vielleicht so gar nicht richten könte, Deuchtet mich nicht uneben, die Modos auff diese Art zu unterscheiden.


image

Modi Authentici seu Regulares in Cantu duro.

47
Facsimile


image

Modi Plagales seu Transpositi in Cantu image molli.

48
Facsimile

Und diß also die Ambitus eines jeden Modi, worinnen die brevis image das final desselbigen Modi, die schwartze Noten aber die repercussionem andeuten. Cujuslibet autem Modi Ambitus naturalis consistit quidem intra Diapason, verùm per licentiam, modò Tonus, modò Semitonium cum inferiori tum superiori loco adsciscitur. Dorius et Hypodorius Semiditonum supra Diapason admittunt, et Hypophrygius superiori loco aliquot intervalla addit, neglectis inferioribus.


previousnext